سیر و سلوک الی الله و گام نهادن در وادی پر پیچ و خم عرفان عملی، منتهای آرزوی خیل عظیمی از طالبان طریقت و شیفتگان حقیقت است.
اما فارغ از ضرورت داشتن عزمی راسخ و نیتی خالص، که شرط اصلی در نیل به این مقصود است، آنچه که این آرزوی بزرگ را دستیافتنی نموده و سالک را واصل میکند، کیفیت طی طریق در این مسیر صعب العبور و دانستن بایستههای این راه جانکاه میباشد. راهی که به تعبیر و تشبیه یکی از رهیافتگان همین مسیر، از کندن کوه با مژه چشم نیز سختتر است!
بدون تردید، یافتن کلید این گنجینه اسرار و به دست آوردن نقشه این راه پربار، تنها از دست کسانی میسر است که خود به مقصد و مقصود رسیده و طعم وصال را چشیدهاند.
همان تربیت شدگان حقیقی مکتب اهل بیت که به معارف ناب توحیدی در مقام نظر و عمل دست یافته و چون شعلهای فروزان، رهنمای طریق سالکان کوی جانان و عاشقان و دلدادگان حضرت معشوقند. دستورالعملهای راهگشا و نسخههای شفابخش این طبیبان دوّار تحفه ارزشمندی است که در حکم آییننامه سیر و سلوک الی الله و طریق رستگاری بوده و شاخصههای عرفان عملی در آن بیان شده است.
در این میان، شنیدهها حاکی از آن بود که مرحوم علامه طباطبایی در جلسات سلوکی و حلقات معرفتی خویش، مطالب بدیع و عمیقی را بر محور رساله سیر و سلوک علامه بحرالعلوم برای شاگردان سلوکی خود ایراد نمودهاند که به اذعان اهل فن، در دیگر آثار ایشان یا دیده نمیشود و یا به این روشنی تبیین نشده است.
هرچند عصارهای از آن مطالب ناب در رساله پرباری با عنوان «لباللباب»، سالها پیش از این، به قلم مرحوم آیه الله سید محمدحسین حسینی تهرانی منتشر شده است؛ اما همچنان انتشار اصل کلمات مرحوم علامه طباطبایی، خواسته بسیاری از تشنگان این دریای زلال و مشتاقان کوی وصال بوده است، تا اینک پس از چهل سال از زمان ارتحال ان حکیم عارف و مربّی ربّانی و فقیه صمدانی، این آرزوی دراز برآورده شد و این مهم به انجام رسید.
این کتاب ارزشمند با عنوان با مسمای «جام صهبا»، اصل کلمات نورانی مرحوم علامه طباطبایی را به همراه تعلیقات یکی از برجستهترین شاگردان ایشان،فقیه عارف، حضرت آیهالله آقا سید عبدالله جعفری تهرانی، در بر دارد.
این تعلیقات راهگشا که با هدایت ایشان و تلاش یکی از شاگردان معظم له، به حواشی مفیدی بر اساس مبانی مرحوم علامه طباطبایی مزین شده است، مجموعه غنی و پرباری را برای جویندگان طریق سیر و سلوک الی الله فراهم آورده است.
بدون شک تولید این اثر فاخر، که زمان نسبتاً زیادی را هم به خود اختصاص داده است، اولاً نتیجه لطف و عنایت خاص حضرت حق بوده و ثانیاً تلاش عالمانه و خالصانهای را به همراه داشته است.
درمقدمه این کتاب گرانسنگ چنین آمده :
«در یکی از روزهایی که به محضر شریف استاد عزیزتر از جانم، فقیه عارف، حضرت آیهالله آقا سید عبدالله جعفری تهرانی رسیدم، هدایت الهی شامل حالم گردید و آنچه بر قلبم تابیده بود را بر زبان خویش جاری نمودم و عرض کردم مطلبی بر قلبم خطور کرده و تصمیم گرفتم تا آن را خدمت حضرتعالی عرض کنم و آن اینکه از استاد بزرگوارتان مرحوم علامهی طباطبایی کتابی تحت عنوان سیر و سلوک و عرفان عملی منتشر نشده و آنچه که به نام «لبُّاللّباب» منتشر شده، گرچه عصارهاش از مرحوم علامهی طباطبایی میباشد، اما همانطوری که مؤلف آن، مرحوم آیهالله آقاسید محمدحسین لالهزاری (حسینی تهرانی) در مقدمهاش آورده، همراه با تنقیح و اضافات بوده و نمیتوان همهی آن را به مرحوم علامهی طباطبایی نسبت داد و به همین جهت، روی جلد کتاب و شناسنامهی آن نامی از مرحوم علامهی طباطبایی به میان نیامده و به نام مرحوم آیهالله حسینی تهرانی انتشار یافته است؛ لذا به نظر میرسد اگر حضرتعالی صلاح بدانید، اصل کلمات مرحوم علامهی طباطبایی بدون هیچ تنقیح و اضافهای منتشر شود و چون عینِ آن کلماتِ تقریر شده، نیاز به تعلیقات توضیحی دارد، از ابتدا تا انتهای این رساله دقیقاً مورد بحث واقع شود و هرجا که صلاح دانستید، مطالبی را بفرمایید تا به عنوان تعلیقه، در پاورقی آن آورده شود.
ایشان ضمن تأیید و تصدیق عرایض حقیر، از درخواست و پیشنهادم استقبال نمودند و ضمن تجلیل از کثرت تتبع مرحوم آیهالله لالهزاری، فرمودند: «بله، مطالب لبُّاللباب چون ترکیبی از کلمات مرحوم استاد، آیهالله علامهی طباطبایی و مرحوم آیهالله لالهزاری میباشد و تنقیح و اضافاتی دارد و تفکیک آنها ممکن نمیباشد، لذا نمیتوان مطالب آن را به علامهی طباطبایی نسبت داد» و در همان مجلس تصمیم گرفته شد تا عین کلمات رسالهی سیر و سلوک مرحوم آیهالله علامه سید محمدحسین طباطبایی را که مرحوم آیهالله جعفری تهرانی به خط مبارک خود استنساخ نموده بودند، با کمال دقت بررسی و واو به واو آن را طی جلساتی برای ایشان قرائت نمایم و پرسشهایی را برای رفع غموض و پیچیدگیهای آن، در محضرشان مطرح کنم تا پاسخهای ایشان در قالب تعلیقهای بر این رساله ثبت گردد و تشنگان کوی محبت و عاشقان توحید و ولایت، بهتر و بیشتر از آن بهره گیرند؛ و در مواردی هم ایشان توصیه فرمودند که تعلیقاتی را حقیر بر این کتاب گرانسنگ داشته باشم که به حمد الهی و با عنایت برزخی مرحوم علامهی طباطبایی این کار آغاز شد و به سرانجام رسید».
جام صهبا رسالهای است که بایستگیهای سیر و سلوک الی الله در آن تبیین و در عمیقترین ساحت عرضه شده است و اصحاب معرفت و طالبان قرب حضرت محبوب بیهیچ نگرانی و تردیدی میتوانند با مراجعهی به آن از سالک و مسلک و مقصد و مقصود آگاه گردند و بهرههای اطمینانبخش سلوکی خود را از آن ببرند.
از امتیازات رسالهی جام صهبا این است که شکلگیری متن و تعلیقات آن در بهترین فصل عمر، که بلوغ علمی و عملی و عرفانی این استاد و شاگرد به اوج رسیده بود انجام پذیرفته است.
بدون تردید، جام صهبا رسالهی نادری است که مباحث مطرح شدهی در آن به حدّی بدیع و عمیق میباشد که در دیگر آثار مرحوم علامهی طباطبایی یا دیده نمیشود و یا به این روشنی تبیین نشده است.
رسالهی جام صهبا، ارمغان سلوک علامهی طباطبایی در حوزهی عمل و رسالهی الولایه، رهآوردی در عالم نظر میباشد که هر دو رساله از متن کتاب و سنت جوشیده است.
متن این رسالهی سلوکیه، کلمات و افاضات عارف واصل، مرحوم علامهی طباطبایی میباشد که خود این راه پرفراز و نشیب کمال قرب حضرت جانان جلّجلاله را طی نموده و به کعبهی مقصود نائل شده و شاگردان سلوکی خود را ـ که شور و شوق کمال عبودیت و وصال حضرت محبوب بیقرارشان کرده و به محضر سراسر نورش کشانده ـ ارائهی طریق نموده و خضر راهشان شده است.
جهت تهیه کتاب ارزشمند “جام صهبا ” بر روی آرم زیر ضربه بزنید.