صفح جمیل داشته باش/ برشی از کتاب سلوک با همسر

ای عزیز! رضایت محبوب حقیقی ات – جل جلاله – آن است که نه تنها اهل عفو و گذشت باشی بلکه اهل «صفح» نیز باشی؛ یعنی به رویش نیاوری و جرم و خطایش را نادیده بگیری و سرزنش نکنی و اگر در مقام عذرخواهی برآمد به گونه ای با او برخورد نمایی که گویا اصلا گناه و خطایی از او سر نزده است.

ای عزیز! عفو و بخشش تو آن وقتی زیبا و جمیل است که بدون سرزنش باشد که حضرت حق – جل جلاله – فرمود: به طرز شایسته ای گذشت و چشم پوشی و صرف نظر نما؛ «فَاصْفَحِ الصَّفْحَ الْجَمِیلَ»(سوره حجر آیه ۸۵) و حضرت رضا – علیه السلام – در تبیین این آیه فرموده: مقصود از صفح جمیل گذشت بدون کیفر و نکوهش و سرزنش است‌؛ «عَفْوٌ مِنْ غَیْرِ عُقوبَهٍ وَ لا تَعْنیفٍ وَ لا عَتْبٍ»(بحارالانوار ج ۷۵ ص ۳۵۷).

ای عزیز! بنای زندگی مشترکت را بر عفو و صفح مبتنی نما تا مبتلای به زندگی تهی از صفا و صمیمیت نگردی و باید بدانی که اگر بخواهی در استیفای حقوق خود سخت گیری نموده و از کوچکترین لغزشی چشم پوشی ننمایی بساط روح صفا و صمیمیت به کلی از میان خانه ات رخت بر می بندد و عشق ورزی و الفت و همیاری و همکاری غیر ممکن شده و بر کانون خانواده ات تلخی حاکم خواهد شد. پس بکوش تا در سلوک با همسرت به صفات اهل آخرت متصف باشی و از طریقه ی آنها پیروی نمایی که هم عذر خواهند و هم عذر پذیر؛ نه چون اهل دنیا که حضرت حق  – جل جلاله – آنان را در معراج برای حبیبش – صلی الله علیه و آله – چنین معرفی و توصیف فرموده است که: نه از آن که به او بدی کرده عذرخواهی می کند و نه عذر کسی را که از او عذرخواهی می کند می پذیرد؛ «لا یَعتَذِرُ إلى مَن أساءَ إلَیهِ ، و لا یَقبَلُ مَعذِرَهَ مَنِ اعتَذَرَ إلَیهِ»(ارشاد القلوب؛ ج۱ ص ۲۰۰؛ وافی؛ ج۲۶ ص۱۴۳)

برگرفته از کتاب سلوک با همسر صفحات ۱۴۴ و ۱۴۵