بسم الله الرحمن الرحیم
«یَا مَنْ أَنْوَارُ قُدْسِهِ لِأَبْصَارِ مُحِبِّیهِ رَائِقَهٌ وَ سُبُحَاتُ وَجْهِهِ لِقُلُوبِ عَارِفِیهِ شَائِقَهٌ »
ای خدایی که انوار قدسش برای چشمان دوستانش در کمال روشنایی و درخشش بوده و تجلیات و انوار روی [اسماء و صفاتش] بر قلوب عارف او شوقآور و نشاطانگیز است.
یکی از اسمای حسنای الهی «نور» است که در دعای جوشن کبیر عرض میکنیم:
ای نور روشنیها! ای روشنیبخش نورها! ای آفریننده نور! ای نظام بخش نور! ای اندازه بخش نور! ای روشنی هر نور! ای نور پیش از وجود هر نور! ای نور بعد از هر نور! ای نور فوق هر نور! ای نوری که به مانند او نوری نیست!؛
«یَا نُورَ النُّورِ یَا مُنَوِّرَ النُّورِ یَا خَالِقَ النُّورِ یَا مُدَبِّرَ النُّورِ یَا مُقَدِّرَ النُّورِ یَا نُورَ کُلِّ نُورٍ یَا نُوراً قَبْلَ کُلِّ نُورٍ یَا نُوراً بَعْدَ کُلِّ نُورٍ یَا نُوراً فَوْقَ کُلِّ نُورٍ یَا نُوراً لَیْسَ کَمِثْلِهِ نُور».
در معنای نور گفته شده: «الظاهرُ بذاتِه و الْمُظْهِرُ لِغَیْرِه»، یعنی کلمه نور عبارت است از هر چیزی که به ذات خود، ظاهر و روشن بوده و برای غیر خود روشنکننده باشد.
از آنجایی که ما گرفتار الفاظ و عالم طبیعت و ماده و محسوسات هستیم و از حقیقت و معنا غافلیم ، تا کلمه نور به گوشمان میخورد همین نورهای محسوس مادی به ذهنمان میآید و فکر میکنیم که مصداق نور، فقط همین نورهای محسوس مادی، نظیر خورشید و ماه و ستارگان و چراغهاست که اگر اینها نبود، سراسر جهان تاریک بود و چیزی دیده نمیشد.
در حالی که نور، منحصر در نورهای مادی نمیباشد، مثلاً به «علم» که از نوع جسم و جسمانیات نیست، اطلاق نور شده است:
«الْعِلْمُ نُورٌ یَقْذِفُهُ اللَّهُ فِی قَلْبِ مَنْ یَشَاء»؛ (علم، نوری است که خداوند در قلب هر کسی که اراده کند میاندازد).
علم، در ذات خودش روشنایی است، «الظّاهِرُ بذاتِه» و جهان را برای انسان روشن میکند و آدمی را از تاریکی و ظلمت جهل نجات میدهد، «المُظْهِرُ لِغَیْرِه».