۳۴– اگر حتی یکی از شرایط امر به معروف و نهی از منکر وجود نداشت، آیا امر به معروف حرام میشود یا فقط از وجوب میافتد؟
نسبت به شرط اول که علم به معروف و منکر است، اگر واقعاً نمیداند که شخص واجب را ترک میکند یا مرتکب حرام میشود، در اینجا فینفسه وجوب برداشته میشود.
و همچنین نسبت به شرط دوم، اگر احتمال تأثیر نمیدهد، در اینجا وجوب برداشته میشود و میتواند امر و نهی نیز انجام دهد، اما نسبت به وجود مفسده، یعنی اگر امر و نهی مفسدهای پیش آورد، اینجا امر و نهی حرام میشود.