شرح کلمات عرفانی آیت الله پهلوانی/جلسه بیست و چهارم/آمرزش پنجاه سال گناه!/دستورالعملی از امام علی (ع) برای رفع مشکلات بزرگ/

 بسم الله الرحمن الرحیم

الحمدلله الذی هدانا سبل السلام و نهانا عن اتباع خطوات الشیطان و الصلاه و السلام علی افضل من دعا الی سبیل ربه بالحکمه و الموعظه الحسنه سیدنا ونبینا ابی القاسم المصطفی محمّد صلی الله علیه و علی اهل بیته الطیبین الطاهرین المعصومین المکرمین و اللعن الدائم علی اعدائهم اجمعین من الان الی قیام یوم الدین.

الهی هب لی کمال الانقطاع الیک و انر ابصار قلوبنا بضیاء نظرها الیک حتی تخرق ابصار القلوب حجب النور فتصل الی معدن العظمه و تصیر ارواحنا معلقه بعز قدسک الهی واجعلنی ممن نادیته فاجابک و لاحظته فصعق لجلالک فناجیته سرا و عمل لک جهرا.

محور بحث ما کلمات فقیه عارف مرحوم آیت الله پهلوانی بود که در کتاب “عید وصال” جمع آوری شده. وارد یک بخشی شدیم تحت عنوان انس با قرآن که این بحث خودش بخش‌های مختلفی داشت. رسیدیم به بحث قرائت مسبحات ستّ که در این رابطه روایاتی مطرح شد. کلماتی از ارباب معرفت خدمت عزیزان عرض کردیم. یک چند مطلبی هم باقی مانده که آن را هم عرض می‌کنیم و وارد یک بخش جدیدی می‌شویم.

در باب کلمات عرض کردیم که امام رضوان الله تعالی علیه نسبت به قرائت سوره مبارکه حشر که یکی از سوره‌هایی است که در همین مسبحات ستّ قرار دارد، توصیه‌هایی دارند. یک توصیه را در شب قبل عرض کردیم خدمت عزیزان که فرمودند “پسرم سوره مبارکه حشر را مطالعه کن که گنجینه‌هایی از معارف و تربیت در آن است و ارزش دارد که انسان یک عمر در آنها تفکر کند.” این را در شب قبل عرض کردیم.

توصیه‌­هایی از امام راحل پیرامون سوره حدید و حشر

امام رضوان الله تعالی علیه در کتاب “اربعین حدیث“‌ خود، بیانی را از استاد بزرگوارشان مرحوم آیت الله شاه آبادی نقل فرمودند. فرمودند که:

“جناب عارف بزرگوار و شیخ عالی مقدار ما، می‌فرمودند که مواظبت به آیات آخر سوره مبارکه حشر از آیه شریفه ” یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَلْتَنْظُرْ نَفْسٌ مَا قَدَّمَتْ لِغَدٍ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ خَبِیرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ” تا آخر سوره مبارکه، با تدبر در معنی آنها در تعقیب نمازها خصوصاً در اواخر شب که قلب انسان فارغ البال است، خیلی موثر است در اصلاح نفس.”

این هم یک بیانی که امام رضوان الله تعالی علیه از استاد بزرگوارشان مرحوم آیت الله شاه آبادی نقل کردند که اگر این مسبّحات را کسی قرائت کند، به این دستورات عمل کرده چون سوره حشر هم در همین مسبّحات قرار دارد.

یکی از کتاب‌های امام رضوان الله تعالی علیه کتاب “شرح حدیث جنود عقل و جهل” است. در آنجا هم باز یک بیانی خود ایشان دارند نسبت به همین آیات پایانی سوره حشر که می‌فرمایند:

“و اگر آیات شریفه آخر سوره حشر را از قول خدای تعالی ” یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ” که آیه ۱۸ است تا آخر سوره که مشتمل بر تذکر و محاسبه نفس و محتوی بر مراتب توحید و اسماء و صفات است، در یک وقت فراغت نفس از واردات دنیایی مثل آخر شب یا بین الطلوعین با حضور قلب بخواند و در آنها تفکر کند. امید است ان شاء الله نتایج حسنه ببرد.”

در جلسات قبل مفصل عرض کردم که در مکتب سلوکی مرحوم آیت الله پهلوانی و مشایخ‌شان، خود استفاده بردن از شب و این زمان بالخصوص یک حساب خاصی دارد. کلمات ایشان را عرض کردم که یکی از آن­ها همین فراغتی است که انسان در شب دارد که این برای استفاده خیلی راهگشا است.

یک بیان دیگر هم باز امام در همین زمینه در کتاب “آداب الصلاه” خود دارند. در آنجا می‌فرمایند که: “ذات مقدس حق که هر جا مناسب شده خود به لسان قدرت بندگان را دعوت فرموده مثلاً به معارف الهیه و توحید و تنزیه چون سوره مبارکه توحید و اواخر سوره حشر و اوایل حدید و دیگر موارد کتاب شریف الهی.” اینجا هم امام هم توصیه کرده‌اند به اوایل سوره حدید و اواخر سوره حشر و سوره توحید.

ببینید من این کلمات را عرض کردم که بیانات شخصیت­هایی همچون امام، مرحوم آقای شاه آبادی، مرحوم آیت الله پهلوانی، حضرت آیت الله حسن زاده بود که قرص شوید در انجام این توصیه‌هایی که برای ما دارند. خب تا اینجا کلمات تمام شد.

روایتی در شب گذشته عرض کردیم به این مضمون که “چون خداوند می‌دانست که در آخر الزمان افراد متعمّقی هستند لذا این آیات اوایل سوره حدید و سوره توحید را فرستاد که اینها چون اهل تعمق هستند بهره‌های توحیدی خودشان را ببرند.”

مرحوم آیت الله پهلوانی در مقدمه کتاب “سرّ الاسراء” یک بیانی دارند که این حدیث را ذکر می‌کنند و می‌فرمایند:

فإنّهما [یعنی امام راحل‌مان رضوان الله تعالی علیه و مرحوم علامه طباطبائی رحمه الله علیه] کانا مصداقَین لقول علیّ بن الحسین علیهما السّلام حیثُ قال إنَّ اللهَ عزّوجلّ عَلِمَ أنـَّه یکونُ فی آخر الزَّمان اَقوامٌ مُتَعمِّقون.” در همین دوران خودمان یک مصداق از همین افراد متعمق، امام راحل است و یک مصداقش هم مرحوم علامه طباطبائی. این یک مقداری توضیح باقی مانده بود از جلسه قبل که عرض کردیم.

تحفه‌ای بسیار بسیار ارزشمند

یک وعده‌ای دادیم که یک تحفه‌ای استاد بزرگوارمان حضرت آیت الله حسن زاده آملی دارند که نقل فرمودند. تعبیر خودشان این است که “تحفه‌ای بسیار بسیار ارزشمند“. که این می‌تواند راهگشا باشد.

منتها در استفاده‌های معنوی خوب است که انسان این برنامه‌ها را به کار بگیرد. خود ایشان هم در ذیلش یکی دو خط مطلبی دارند. چون مطلب مربوط به همین مسبّحات است عرض می‌کنم. ایشان می‌فرمایند که: “شایسته است دستوری بسیار بسیار گرانقدر و ارزشمند به رسم بهترین تحفه و عطیّه به حضور گوهرشناس قدردان تقدیم بدارم.” این دستور یک روایت است. تا اینجا گفته ایشان بود و بقیه‌اش روایت است.

علامه حسن زاده سند روایت را اینگونه فرمودند که قاضی قُضایی در کتاب “دُستور معالم الحِکَم و مأثور مکارم الشیَّم من کلام امیرالمومنین علی بن ابی طالب علیه السلام” این روایت را نقل می‌کند که براء بن عازب می‌گوید:

دخلتُ علی علی (علیه السلام) فقلتُ: یا امیرالمؤمنین سألتُکَ بالله الّا خصَصَتنی بأعظمِ ما خصَّک به رسول الله – (صلی الله علیه وسلم) – ممّا خصَّه به جبریل ممّا أرسله به الرّحمن عزّوجل.” می­گوید من وارد شدم بر امیرالمومنین و آن جناب را به خدا سوگند دادم که مرا به اعظم اسمائی که خداوند رحمان جبرئیل را به ارسال آن مخصوص داشت، و جبرئیل هم رسول خدا را و آن حضرت هم شما را مخصوص داشت، آن را به من بگویید. ما را مخصوص کن به آن چیزی که جبرئیل برده برای پیغمبر، پیغمبر هم برده برای امیرالمومنین. آن را به من بگو. آن اعظم اسماء چیست؟

فقال: لولا ما سألتَ ما نشرتُ ذکرَ ما اُرید أن أستُرَه حتی اُضَمَّنَ لَحَدی.” حضرت فرمودند که اگر درخواست و سوال تو نبود، من اراده کرده بودم که تا آن وقتی که من را در لحد قرار می‌دهند، به کسی این را نگویم. ولی تو سوال کردی.

دستورالعملی از امام علی (ع) برای رفع مشکلات بزرگ

حضرت در ادامه می­فرمایند که:”إذا أردتَ أن تَدعُوَ بإسم الله الأعظم” اگر خواستی خدا را به اسم اعظم بخوانی “فاقرأ من اوّل الحدید ستَّ آیات، و آخِر الحشر هو الله الذّی لا اله الا هو، الی آخرها.” شش آیه اول سوره حدید را بخوان و آخر سوره حشر از هو الله الذی لا اله الا هو تا آخر. “فاذا فَرَغتَ فتکَلَّمت.” وقتی که حشر را هم خواندی حرف بزن. چه حرفی بزنیم؟ چه بگوییم؟ “فقل: یا مَن هو کذلک” ای خدایی که چنین هستی. چون هم شش آیه اول سوره حدید و هم این آیه آخر سوره حشر آیات توحیدی است. “إفعل بی کذا و کذا.” با من اینطور کن. حاجتت را بخواه و بگو که من این را می‌خواهم. در اینجا طبق این روایت امیرالمومنین قسم جلاله می‌خورند: “فوالله لو دعوتَ به علی شقیٍّ لَسَعِد.” اگر این کار را انجام دهی و نسبت به یک انسان شقی درخواست کنی، او سعادتمند خواهد شد و از شقاوت خارج می‌شود.

قال البراء: فوالله لا أدعوبها لدنیا ابدا.” براء گفت: من این را اصلا برای دنیا نمی‌خواهم. “قال علی (علیه السلام): أصَبتَ” حضرت فرمودند: درست است این را برای دنیایت نخواه. “کذا أوصانی رسول الله (صلی الله علیه وسلم) غیرَ أنّه أمَرَنی” پیغمبر هم همین طور من را وصیت کرد. منتها سفارش کرد و دستور داد که “أن أدعوَ بها فی الاُمور الفادِحَه.” در آن امور مشکل و خیلی مهم این دستوری که به تو دادم را انجام بده.

عرض کردیم که یکی از مسبّحات سوره حدید است و یکی هم سوره حشر. آیاتی که در این روایت هم آمده در کدام سوره است؟ در همین سوره حدید و حشر. حالا اگر کسی انس بگیرد و قبل از خواب این شش سوره را بخواند، خیلی آثار و برکات دارد.

آیت الله پهلوانی هنوز هم گمنام است

من اینجا یاد یک خاطره‌ای افتادم که این نشانه عظمت استاد بزرگوار مرحوم استاد آیت الله پهلوانی است. مقام معنوی و علمی و آثار حضرت آیت الله حسن زاده آملی معروف و مشهور است. اما مرحوم آقای پهلوانی گمنام است. این مرد هنوز هم گمنام است! کسی ایشان را نمی‌شناسد. از ایشان گمنام ­تر مرحوم آیت الله آقا سید عبدالله جعفری تهرانی است.

در مراسم بزرگداشت مرحوم آیت الله پهلوانی، در همان ایامی که ایشان از دنیا رفته بودند، یک جزوه‌ای را چاپ کردند که یک مختصری از زندگینامه ایشان بود و برخی از توصیه‌های ایشان و معرفی برخی از آثارشان. روی جلد این کتاب، عکس مرحوم آیت الله پهلوانی بود. خوب دقت کنید. در جلسه بزرگداشت، بنده این را خدمت استادمان جناب آقای حسن زاده آملی دادم. ایشان وقتی که این جزوه را گرفتند و چشم‌شان افتاد به عکس آیت الله پهلوانی، با دست چپشان، این قسمت چپ قبا را به حالت کنار زدن آوردند جلو، بعد با دست راست‌شان عکس را گذاشتند روی قلب‌شان و همین طور این عکس را روی قلب مبارک‌شان می‌مالیدند. بعد فرمودند که: “من از ارادتمندان ایشان بودم.” این کتاب “جمال آفتاب” که ده جلد شرح دیوان حافظ است، یکی از علل چاپ این کتاب، اصرار آیت الله حسن زاده بود که آمدند منزل آیت الله پهلوانی و درخواست کردند. ایشان حتی ناشر را آورده بودند که این کتاب چاپ شود.

خب یک توفیقی بود که در ماه مبارک رمضان ما هر شب اسم این بزرگوار را ببریم. یقین هم داریم که این مطالبی که الان دارد به زبان ما جاری می‌شود و استفاده‌هایی که می‌شود، عنایات خودشان است. هم ایشان هم حضرت آیت الله جعفری تهرانی.

برنامه­‌ای برای خواندن سوره توحید

یکی از جلوه‌های انس با قرآن در مکتب تربیتی مرحوم آیت الله پهلوانی رضوان الله تعالی علیه و همین طور حضرت آیت الله آقا سید عبدالله جعفری تهرانی و مشایخ‌شان سوره توحید است. در یکی از جلسات عرض کردیم که ایشان قریب چهل سال در وقت سحر با حال توجّه، سوره توحید را می‌خواندند و هدیه می‌کردند به انبیاء الهی و تعریف کردیم که در آن مکاشفه یا رؤیای صادقه­ای که داشتند دیدند که انبیاء آمده‌اند برای تشییع ایشان و گفتند که “این شاید مال همین سوره‌های توحید بوده که من می‌خواندم.” در هر سحر صد مرتبه.

منتها اگر کسی بخواهد انجام دهد به این شکلی است که من عرض می‌کنم. این هم راحت‌تر هست و هم توصیه‌ای بود که حضرت آیت الله جعفری تهرانی کردند. ایشان فرمودند که:

در هر شب [شب یعنی از غروب تا اذان صبح] صد مرتبه سوره توحید، صد مرتبه صلوات.

مجموعه اینها زمانی نمی‌برد. نزدیک ده دقیقه آن صد مرتبه توحید است و صلوات هم که مشخص است که صد مرتبه زمانی نمی‌برد. اگر در بین کارهای‌تان پخشش هم بکنید، عیبی ندارد. ایشان فرمودند: “این برنامه‌تان باشد تا آخر عمر. از روز شنبه هر دو هفته به نیّت چهارده معصوم این کار را انجام دهید.”یعنی چه؟ یعنی روز شنبه این صد تا توحید و صد تا صلوات را هدیه می‎کنید به رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم، روز یکشنبه هدیه می‌کنید به امیرالمومنین علیه السلام، روز دوشنبه صدیقه طاهره سلام الله علیها و همینطور هر روز برای یکی از معصومین تا جمعه دوم که هدیه می‌شود به امام زمان روحی و ارواح من سواه فداه. دوباره از شنبه شروع می‌کنید. به همین شکل دو هفته این برنامه‌تان باشد. خیلی آثار و برکات دارد. اگر می‌خواهید آثار و برکاتش بیشتر شود، نیابت کنید از طرف همه انبیاء و صلحا و اولیای الهی و شهدا و هدیه کنید در روز اول به رسول خدا و روز دوم به امیرالمومنین و همینطور ادامه دهید.

آن روایات نیابت را هم که قبلا عرض کردیم که نه تنها چیزی از شما کم نمی‌شود بلکه چیزی هم به شما اضافه خواهد شد. و عرض کردیم که سالک باید زرنگ باشد. وقتی یک عملی را انجام می‌دهد سعی کند در آن کار عنایات ربوبی و اولیای الهی را به سمت خودش بیشتر جذب کند و اوصیای معصومین هم اوصیای انبیاء هم خصوصاً ذوات مقدسه دوازده امام و صدیقه طاهره سلام الله علیها اینها بدهکار کسی نمی‌شوند اینها تلافی خواهند کرد به چند برابر.

آمرزش پنجاه سال گناه!

خب این دستور مبنا و روایاتی دارد که بعضی از این روایات را بخوانیم تا ببینید که این سوره توحید با آدم چه می‌کند!؟ در یک روایتی هست از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم که فرمودند: “مَنْ قَرَأَ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ مِائَهَ مَرَّهٍ حِینَ یَأْخُذُ مَضْجَعَهُ غَفَرَ اللَّهُ لَهُ ذُنُوبَ خَمْسِینَ سَنَهً” کسی که هنگام خوابش صد مرتبه سوره توحید بخواند خدا گناه پنجاه سال او را می‌بخشد. البته حق الناس و اینها را انسان باید برود بدهد. یا اگر نمازی از او قضا شده باید به جا آورد. کارهایی که قضا بردار است و باید جبران کند را باید اقدام بکند.

روایت دیگر از امام صادق صلوات الله و سلامه علیه است که: “إِنَّ اَلنَّبِیَّ صَلَّى اَللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ صَلَّى عَلَى سَعْدِ بْنِ مُعَاذٍ وَ قَالَ لَقَدْ وَافَى مِنَ اَلْمَلاَئِکَهِ لِلصَّلاَهِ عَلَیْهِ تِسْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ” حضرت به سعد بن معاذ نماز میت خواندند. فرمودند نود هزار ملک آمده بودند شرکت کرده بودند در مراسم نماز بر جنازه سعد “وَ فِیهِمْ جَبْرَئِیلُ یُصَلُّونَ عَلَیْهِ” یکی از این ملائکه که آمده بود بر سعد نماز بگزارد جبرائیل بود. “فَقُلْتُ یَا جَبْرَئِیلُ بِمَا اِسْتَحَقَّ صَلاَتَکُمْ عَلَیْهِ؟” پیغمبر می‌فرماید که من از جبرائیل سوال کردم که چه شد که شما آمدی؟ سعد چه عملی را انجام داده بود که توی جبرائیل که ملائکه الهی هستی و نود هزار ملک دیگر آمدند و بر این جنازه نماز خواندند. “قَالَ یَقْرَأُ قُلْ هُوَ اَللّهُ أَحَدٌ قَائِماً وَ قَاعِداً وَ رَاکِباً وَ مَاشِیاً وَ ذَاهِباً وَ جَائِیاً.” جبرئیل در پاسخ عرض کرده به خاطر اینکه این خیلی اهل سوره توحید بود. سوار می‌شد، روی زمین راه می‌رفت، می‌نشست، می‌ایستاد، رفت و آمد می‌کرد، مشغول سوره توحید بود. این اثر آن التزام عملی به سوره توحید بود که این آثار را برای او داشت.

اکسیر احمر

روایت دیگر را ابوبصیر از امام صادق صلوات الله و سلامه علیه نقل می‌کند. این روایت را وقتی یکی از اساتید ما نقل کردند، فرمودند که:

خواندن صد مرتبه سوره توحید، اکسیر احمر است.

اکسیر را می‌گویند که یک ماده‌ای هست که وجود خارجی ندارد. به کتب لغت وقتی مراجعه کنید می‌گویند که وجود خارجی ندارد، اما گفته شده و یک برداشت کنایی از آن می‌کنند و می‌گویند که یک ماده‌ای است که وقتی به جیوه بزنند می‌شود نقره، به مس بزنند می‌شود طلا. یعنی تحول در آن شی انجام می‌دهد و گرانبهایش می‌کند. اکسیر احمر، یعنی وقتی آن ماده احمر شد، دیگر خیلی کمیاب و نادر می‌شود. ایشان می‌فرمودند که “این صد مرتبه سوره توحید، اکسیر احمر است.” یعنی چه؟

یعنی وجود انسان را متحوّل و قیمتی می‌کند. استنادشان به این روایت بود.

روایت از ابوبصیر است که از امام صادق صلوات الله و سلامه علیه نقل می‌کند: “من قرء قل هو الله احد مره واحده فکانّما قرء ثلث القرآن و ثلث التوراه و ثلث الانجیل و ثلث الزبور” کسی که قل هو الله احد را یکبار بخواند گویا یک سوم قرآن و یک سوم تورات و یک سوم انجیل و یک سوم زبور را خوانده. که اینها همه کتب آسمانی است. البته منظور حضرت هم از این کتب آسمانی دیگر ادیان، کتب تحریف نشده است. خب اگر سه بار بخواند چه می‌شود؟ می‌شود یک ختم قرآن. خداوند تفضل می‌کند و آثار یک ختم قرآن را نصیب بنده می‌کند.

چگونگی تکمیل ایمان

روایت بعدی از سلمان فارسی است که می‌گوید: ” سَمِعْتُ حَبِیبِی رَسُولَ اللَّهِ ص یَقُولُ لِعَلِیٍّ یَا أَبَا الْحَسَنِ مَثَلُکَ فِی أُمَّتِی مَثَلُ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ” من شنیدم که پیغمبر به امیرالمومنین می‌فرمودند که مثل تو در امت من مثل سوره توحید است. “فَمَنْ قَرَأَهَا مَرَّهً فَقَدْ قَرَأَ ثُلُثَ الْقُرْآنِ” کسی یک بار بخواند گویا یک سوم قرآن را خوانده “وَ مَنْ قَرَأَهَا مَرَّتَیْنِ فَقَدْ قَرَأَ ثُلُثَیِ الْقُرْآنِ” کسی که دو مرتبه توحید بخواند گویا دو سوم قرآن را خوانده “وَ مَنْ قَرَأَهَا ثَلَاثاً فَقَدْ خَتَمَ الْقُرْآنَ” کسی که سه مرتبه بخواند، می‌شود یک ختم قرآن. یعنی کسی که صد مرتبه در هر شب سوره توحید را بخواند، قریب سی و سه ختم قرآن کرده است.

بعد پیغمبر توضیح می­دهند که چطور مثل تو در بین امت من مثل سوره توحید است:  “فَمَنْ أَحَبَّکَ بِلِسَانِهِ فَقَدْ کَمَلَ لَهُ ثُلُثُ الْإِیمَانِ” آن کس که با زبانش تو محبوب او باشی و تو را با زبانش دوست بدارد، یک سوم ایمانش کامل شده “وَ مَنْ أَحَبَّکَ بِلِسَانِهِ وَ قَلْبِهِ فَقَدْ کَمَلَ لَهُ ثُلُثَا الْإِیمَانِ” آن کس که هم با زبانش تو را دوست دارد و هم در قلبش به تو عشق می‌ورزد، دو سوم ایمانش کامل شده “وَ مَنْ أَحَبَّکَ بِلِسَانِهِ وَ قَلْبِهِ وَ نَصَرَکَ بِیَدِهِ فَقَدِ اسْتَکْمَلَ الْإِیمَانَ” و آن کسی که هم تو را در زبان دوست دارد هم تو را در قلب دوست دارد هم با دستش یعنی با دارایی خود تو را یاری می‌کند، ایمانش تکمیل شده. این خیلی مهم است! من اینجا دعا کنم که ان شاء الله به انفاس قدسی شما این دعا مستجاب شود. خدایا به همه ما توفیق عنایت کن که ما به امیرالمومنین صلوات الله و سلامه علیه خدمت کنیم.

یک روایت دیگر هم هست. این روایت را هم عرض کنم و این بحث را جمع کنم. روایت دیگر از امیرالمومنین صلوات الله و سلامه علیه است. این را مرحوم قطب راوندی در دعواتش نقل کرده. ایشان همین کسی است که در حرم حضرت معصومه در این صحن امام رضا، یک قبر بلندی دارد. ایشان نقل می‌کند از امیرالمومنین “من قرأ قل هو الله أحد ، وانا أنزلناه فی لیله القدر فی یومه أو فی لیلته کل واحده منهما مائه مره” هر کس در هر شب یا روزش صد مرتبه سوره توحید و سوره قدر بخواند “سطعتا له نورا فی قبره” اینها ساطع شوند و یک نوری را در قبرش ایجاد می‌کنند “وخرج من قبره وأحدهما بین یدیه والاخرى من خلفه” و وقتی از قبرش این شخص خارج می‌شود، یکی از این نورها جلویش هست و یکی پشت سرش “حتى یبلغانه الجنه بفضل رحمه الله” تا اینکه او را به بهشت می‌رسانند اینها همه آن تفضل الهی است. و الا صد مرتبه قدر و صد مرتبه توحید زمانی نمی‌برد.

خب این بحث انس با قرآن در مکتب سلوکی مرحوم آیت الله پهلوانی و مشایخ‌شان تمام شد. فردا شب وارد یک بحث دیگر می‌شویم پیرامون کلمات مرحوم آیت الله پهلوانی در رابطه با “نور ملکوت مسجد” و سعی می‌کنیم در دو شب این بحث را جمع کنیم. وقتی آن بحث تمام شد به خودتان که مراجعه می‌کنید می‌بینید که در خانه اگر بمانید و عذر موجه نداشته باشید، قرار ندارید و می‌خواهید به مسجد بیایید. آن مطلب آقای قاضی معروف است که “مومن در مسجد، مثل ماهی در آب می‌ماند.

ماهی را از آب بیرون بیاوری چه حالی پیدا می‌کند؟ این طور است. که حالا آن را ما گشتیم و دیدیم که منبع روایی دارد و کلام خود ایشان نیست. ایشان این را فرمودند، اما ریشه روایی دارد که اگر عمری باشد ان شاء الله فردا شب عرض خواهیم کرد.

ممکن است شما دوست داشته باشید